Testujemy... glukometr Optium XIDO

1. Wstęp

Nazwa: Glukometr Optium Xido

Producent: Abbott Diabetes Care Ltd. (Wielka Brytania)

Dystrybutor: Abbott Laboratories Poland Sp. z o.o.

Gwarancja: BEZTERMINOWA

2. Opis:

Optium Xido firmy Abott to nowoczesny, niezawodny i prosty w obsłudze glukometr przeznaczony do codziennego monitorowania glikemii w sposób szybki, komfortowy i dokładny. Pomiar dokonywany jest metodą amperometryczną, która charakteryzuje się większą dokładnością, a jednocześnie wiekszą prostotą, w porównaniu do badania fotometrycznego, znanego ze starszych typów glukometrów. Dodatkowe zalety wynikające z zastosowania pomiaru przewodnictwa to: ograniczenie kontaktu krwi z urządzeniem (brak konieczności czyszczenia), zmiejszenie potrzebnej do pomiaru próbki krwii, mniejszy wpływ obecności we krwi innych substancji (na przykład leków) na wynik pomiaru. Urządzenie jest małe, ma kompaktową, zwartą budowę i niewielką masę, ale jednocześnie jest to glukometr o największym wyświetlaczu, który jest dodatkowo podświetlany. Obsługa Optium Xido jest prosta i intuicyjna, a wyczerpująca instrukcja obsługi w sposób przystępny wyjaśnia wszelkie wątpliwości.

3. Opis techniczny:

PODSTAWOWE DANE

• Wymiary: 7,47mm x 5,33mm x 1,63mm
• Masa: 45g
• Zasilanie: 1 x bateria litowa CR2032 (pastylkowa) - do 1000 pomiarów
• Metoda pomiaru: amperometryczny czujnik elektrochemiczny (pomiar zmiany natężenia prądu w zależności od stężenia glukozy)
• Metoda kalibracji - pasek kalibracyjny
• Wielkość próbki krwi - 0,6 µl
• Typ badanego materiału - pełna krew włośniczkowa
• Jednostka miary - mg/gl (miligramy na decylitr)
• Zakres pomiaru - 20-500 mg/dl (1,1-27,8 mml/l)
• Zakres hematokrytu - 30%-60% (norma dla dorosłej populacji - 37%-52%)
• Enzym - Dehydrogenaza glukozy
• Temperatura przechowywania pasków - od 4 °C do 30 °C

FUNKCJE

• Pomiar stężenia glukozy we krwi
• Pomiar stężenia ciał ketonowych we krwi
• Pamięć pomiarów (do 450 zdarzeń)
• Uśrednianie wyników pomiarów stężenia glukozy z ostatnich 7, 14 lub 30 dni
• Podświetlany ekran
• Sygnał dźwiękowy
• Możliwość połączenia z komputerem
• Czujnik minimalnej objętości próbki krwi
• Możliwość dokroplenia próbki krwi
• Gwarancja: bezterminowa

4. Nasza ocena tego produktu:

ZALETY:

nowoczesna, dokładna metoda pomiaru
zminimalizowany wpływ obcych substancji we krwi, takich jak przyjmowane leki na wynik pomiaru
duży, czytelny, podświetlany monitor
niewielkie wymiary
duża szybkość i prostota pomiaru

WADY:

Niewystarczająco duże przyciski (niektórzy mogą mieć problem z precyzyjnym naciskaniem)
Nieprecyzyjnie opisany sposób i nieintuicyjnie oznaczony punkt umieszczania próbki na pasku
Brak pasków testowych dołączonych od razu do zakupionego urządzenia (trzeba je osobno dokupić)

Po otwarciu opakowania glukometru w pudełku znajdziemy:

• Glukometr
• Nakłuwacz
• Komplet dziesięciu lancetów
• Nieprzemakalne etui
• Podręcznik użytkownika
• Bezterminową gwarancję firmy Abbott
• Broszurkę informacyjną o paskach testowych Optium Xido
• Ulotkę informacyjną o lancetach
• Ulotkę informacyjną o nakłuwaczu

UWAGA! Opakowanie NIE zawiera pasków testowych, trzeba je nabyć osobno!

Po otwarciu opakowania pasków w pudełku znajdziemy:

• Pięćdziesiąt pojedynczo, hermetycznie zapakowanych w folię aluminiową pasków testowych
• Zapakowany w przezroczyste opakowanie pasek kalibracyjny
• Ulotkę informacyjną o paskach

5. Test

Za pierwszym razem:

Jeśli włączamy glukometr po raz pierwszy po zakupie, będziemy musieli skonfigurować jego podstawowe ustawienia. W celu włączenia urządzenia musimy nacisnąć i przytrzymać przez około 2 sekundy środkowy przycisk nazwany przez producenta “przyciskiem trybu”, a oznaczony międzynarodowym symbolem zasilania (Power). Urządzenie przeprowadzi test ekranu (zapalą się na kilka sekund wszystkie możliwe wskaźniki), a następnie “poprosi” kolejno o ustawienie: aktualnej godziny, roku, dnia i miesiąca, formatu wyświetlania godziny (24 lub 12-godzinny), formatu wyświetlania daty, jednostek glikemii oraz umożliwi włączenie lub wyłączenie sygnału dźwiękowego. Po ustawieniu żądanych parametrów glukometr jest już prawie gotowy do pracy

Przed pierwszym pomiarem:

Zawsze, gdy otwieramy nowe zbiorcze opakowanie pasków testowych, musimy dokonać KALIBRACJI glukometru. Każde pudełko zawiera 50 osobno zapakowanych pasków dla których wspólny jest kod kalibracyjny i dla których producent dostarcza jeden kalibrator, czyli specjalny nieco grubszy pasek zapakowany w osobny przezroczysty blister. Kalibracji dokonujemy wkładając kalibrator w otwór na paski glukometru. Robimy to w taki sposób, abyśmy patrząc na wyświetlacz, widzieli także umieszczone na kalibratorze napisy. Glukometr włączy się sam i po chwili wyświetli pięciocyfrowy kod kalibracyjny: LOT 00000 (lub CODE 00000, dla pasków do pomiaru ciał ketonowych). Należy w tym momencie porównać czy kod wyświetlany na ekranie, kod nadrukowany na kalibratorze i kod naniesiony na opakowanie (obok daty ważności pasków) są TAKIE SAME. Jeśli tak - kalibracja zakończyła się powodzeniem. Możemy wyjąć kalibrator i śmiało używać pasków z danej paczki. Na marginesie dodam, że nie należy wyrzucać kalibratora zanim nie zużyje się wszystkich pasków z jego opakowania. Może się zdarzyć, że kalibrację będzie trzeba powtórzyć.

Pomiar:

Przygotowujemy: nakłuwacz i nieużywany lancet, glukometr, zapakowany pasek testowy. Można dodatkowo przygotować środek odkażający (np. wodę utlenioną) i wacik do oczyszczenia skóry.
Myjemy ręce mydłem i ciepłą wodą. Wyjmujemy pasek z foliowego opakowania i umieszczamy go w glukometrze (trzy czarne linie na jednym z końców paska muszą się znaleźć w otworze urządzenia) i dociskamy do oporu. Glukometr włączy się automatycznie i przeprowadzi wspomniany wcześniej test ekranu. Potem wyświetlone zostaną kolejno: data i godzina, kod opakowania pasków i ikonka paska w oczekiwaniu na “kropelkę” krwi. W tym momencie musimy uzyskać odpowiednią próbkę krwi. Można ją pobrać z przedramienia, ramienia, nasady kciuka, ale najczęściej robi się to z opuszki palca. Miejsce nakłucia (uprzednio umyte mydłem) można dodatkowo zdezynfekować np. wodą utlenioną. Należy pamiętać, aby skóra była w tym miejscu ciepła i dobrze ukrwiona (jeśli nakłuwamy palec, można przez chwilę opuścić nisko dłoń). Do automatycznego nakłuwacza wkładamy lancet i odrywamy zabezpieczającą ostrze końcówkę. Po zamknięciu obudowy ustawiamy głębokość nakłucia, w zależności od grubości skóry (pokrętło ze skalą od 1 do 8). Przygotowany nakłuwacz “ładujemy” odciągając do oporu tłoczek znajdujący się na przeciwległym do lancetu końcu nakłuwacza. Przyciskamy do miejsca na skórze, gdzie chcemy dokonać nakłucia i naciskamy spust.

Pamiętajmy, że lancety są JEDNORAZOWE i po nakłuciu należy zużyty lancet wyjąć z nakłuwacza i wyrzucić. Kroplę krwi, która pojawi się w miejscu nakłucia należy umieścić w zbiorniczku na końcu paska testowego. W tym celu dotykamy kropli krwi krótszą krawędzią paska, najbardziej oddaloną od glukometru. Krew zostanie samoczynnie zassana w wąską szczelinę paska. Jeśli zbierze się jej wystarczająca ilość rozpocznie się pomiar, a na wyświetlaczu pojawi się pasek stanu i licznik odmierzający wstecz czas pomiaru. Jeśli ustawiliśmy dzwonek urządzenia na włączony, rozlegnie się także sygnał dzwiękowy. Może się zdarzyć, że za wcześnie oderwiemy pasek od kropli krwi i pobrana zostanie zbyt mała próbka. Nic straconego, konstrukcja pasków pozwala na dodanie kolejnej porcji krwii, należy to jednak zrobić w ciągu 5 sekund od podania pierwszej porcji. Zwrócę w tym miejscu uwagę, że w przypadku niewystarczającego nakłucia (zbyt mała krople krwi pojawia się na skórze) NIE NALEŻY ściskać miejsca nakłucia, aby “wycisnąć” więcej krwi. Może to powodować zafałszowanie wyniku pomiaru. Wynik naszego pomiaru zostaje wyświetlony na ekranie i zapisany w pamięci urządzenia. Po wyjęciu zużytego paska glukometr sam się wyłaczy.

Pomiarów glikemii (stężenia glukozy we krwi) oraz stężenia beta-hydroksymaślanu (reprezentującego stężenie tzw. ciał ketonowych) we krwi dokonuje się praktycznie rzecz biorąc według tego samego, opisanego wyżej schematu. Różnica to różne paski testowe, inne dla glukozy i inne dla ketonów, oraz drobne różnice w wyświetlanej podczas pomiaru na ekranie grafice (m.in. napis KETONES podczas używania pasków do pomiaru stężenia ciał ketonowych). Kalibrcja i pobranie próbki krwi i pomiar wykonywane są tak samo.

Odczytywanie wyników z pamięci urządzenia:

Aparat Optium Xido posiada pamięć, w której można zapisać 450 zdarzeń. Ta liczba obejmuje pomiary kontrolne, osobiste wyniki pomiaru glikemii oraz stężenia ciał ketonowych we krwi użytkownika. Aby wyświetlić zapamiętane pomiary musimy włączyć urządzenie, nie wkładając do niego paska testowego. Dokonujemy tego naciskając krótko środkowy przycisk aparatu (klawisz trybu). Po obejrzeniu znanego nam już ekranu kontroli wyświetlacza, uzyskujemy dostęp do pamięci urządzenia. Wynik badania, wyświetlany jako pierwszy samoczynnie, to ostatni dokonany pomiar (pod spodem wyświetlana jest data i godzina pomiaru). Używając klawiszy nawigacji (strzałek) przemieszczamy się miedzy kolejnymi, chronologicznie ułożonymi wynikami pomiarów. Jeśli mamy do czynienia z pomiarem poziomu glukozy, na górze wyświetlany jest napis MEM, jeśli był to pomiar stężenia ciał ketonowych - napis KET MEM. Przydatną funkjcą oferowaną przez producenta jest możliwość kontroli średnich pomiarów stężeń glukozy z siedmiu, czternastu lub trzydziestu dni. Aby zapoznać się ze średnimi wynikami należy podczas wyświetlania jednego z wyników zapisanych w pamięci nacisnąć krótko środkowy przycisk. kolejne naciśnięcia zmieniają wyświetlane średnie z siedmio- na czternasto- i tzrydziestodniową (o ile są one dostępne, czyli mamy wystarczająco dawne pomiary). W najniższej linii wyświetlany jest komunikat n= x, gdzie x to liczba pomiarów składająca się na daną średnią.

Dokonywanie pomiaru kontrolnego:

Aby sprawdzić, czy nasz glukometr działa prawidłowo, można co jakiś czas wykonać pomiar kontrolny. Do tego celu niezbędne są specjalne odczynniki kontrolne, nie dostarczane łącznie z urządzeniem. Pomiar kontrolny NIE WYMAGA próbki krwi. Wykonuje się go postępując tak samo jak w przypadku normalnego pomiaru glikemii, z tą różnicą, że w momencie kiedy aparat oczekuje na próbkę krwi, należy oznaczyć pomiar jako kontrolny poprzez naciśnięcie i przytrzymanie klawisza trybu (środkowy przycisk). Na ekranie pojawi się symbol buteleczki. Analogicznie jak przy pomiarze z próbki krwi, należy na koniec paska testowego nanieść kroplę odpowiedniego odczynnika kontrolnego o znanym stężeniu badanej substancji (glukozy lub ciał ketonowych), a pomiar oznaczyć we własnych notatkach jako kontrolny.

Przesyłanie danych do komputera:

Urządzenie Optium Xido pozwala na komunikację z komputerem klasy PC. Po nabyciu odpowiedniego kabla do transmisji danych oraz oprogramowania, uzyskujemy możliwość przechowywania i analizowania wyników pomiarów na komputerze.

Interpretacja wyników:

STĘŻENIE GLUKOZY

Wynik pomiaru glikemii wyświetlony na ekranie glukometru Optium Xido wyrażony jest w mg/dl. Do czego odnoszą się te wartości? Jest to ilość glukozy wyrażona w miligramach, którą znajdziemy w decylitrze (100 mililitrach) osocza. Tak, to nie pomyłka - aparat skalibrowany jest tak, aby podawać wyniki w odniesieniu właśnie do osocza (czyli tak samo jak podają je profesjonalne laboratoria analityczne) , mimo że do pomiaru używamy przecież pełnej krwii włośniczkowej. Warto o tym pamiętać, ponieważ część starszych glukometrów dostępnych na rynku (np. Accu Check Active, skalibrowana jest do krwi pełnej, co może rodzić wątpliwości przy porównywaniu wyników z różnych urządzeń oraz wyników z laboratorium. A więc dla przypomnienia:

Stężenie glukozy w osoczu = 1,12 x stężenie glukozy we krwii pełnej

Upraszczając możemy więc przyjąć, że dokonując pomiaru glikemii dla tej samej próbki krwi, w zależności od przyjętego odniesienia, wyniki względem osocza będą o 10%-15% WYŻSZE niż dla krwi pełnej. Często zdarza się, że osoby korzystające na codzień z glukometrów skalibrowanych na krew pełną, błędnie interpretują wynik pomiaru z urządzenia skalibrowanego na osocze jako ZAWYŻONE. Wiemy już zatem co oznacza wartość liczbowa wyświetlona na ekranie naszego Optium Xido po dokonaniu pomiaru. Na ekranie mogą się jednak pojawić inne napisy:

LO - komunikat ten oznacza, że wynik pomiaru wskazuje na bardzo niskie stężenie glukozy, poniżej 20mg/dl (LO to skrót o angielskiego słowa LOW - niski). Taki wynik powinien nas zaalarmować! Może być on wynikiem błędnie przeprowadzonego badania lub wady paska testowego, dlatego pomiar należy powtórzyć. Jeśli po ponownym badaniu, nowym paskiem znowu obserwujemy komunikat LO - musimy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem!

KETONES? - taki komunikat wraz z wyświetlaną wartością glikemii powyżej 300 mg/dl jest podpowiedzią, aby dodatkowo skontrolować stężenie ciał ketonych (szczególnie jeśli takie postępowanie zalecił w przypadku danego pacjenta lekarz). Wysoki poziom glikemii i wysoki poziom beta-hydroksymaślanu występujące jednocześnie są powodem do niepokoju. Należy skontaktować się z lekarzem!

HI - ten napis powinien nas zaniepokoić szczególnie. Taki wynik oznacza, że stężenie glukozy w osoczu przekroczyło 500 mg/dl. Podobnie jak przy zbyt niskim wyniku, pomiar należy w tej sytuacji powtórzyć, aby wykluczyć wadę paska lub inny błąd. Jeśli powtórnie otrzymamy wynik HI (od angilskiego HIGH - wysoki), niezwłocznie poinformujmy lekarza! Wskazane jest także zbadanie pozimu ciał ketonowych.

E-4 - komunikat błędu, który oznacza, że z powodu zbyt WYSOKIEGO stężenie glukozy, aparat nie może dokonać pomiaru. Analogicznie, jak w przypadku wyniku HI powtarzamy pomiar. Jeżeli przy drugim pomiarze komunikat E-4 znowu wyświetli się na ekranie naszego glukometru - natychmiast wzywamy pomoc lekarską! Jeśli dysponujemy odpowiednimi paskami - mierzymy stężenie ciał ketonowych.

STĘŻENIE CIAŁ KETONOWYCH:

Ciała ketonowe powstają w wyniku metabolizmu (“spalania”) kwasów tłuszczowych, przy niewystarczającej ilości energii z metabolizmu glukozy. Do wykorzystania kwasów tłuszczowych, jako alternatywnego źródła energii dochodzi najczęściej w następujących przypadkach:
- Podaż węglowodanów, a co za tym idzie stężenie glukozy we krwi są zbyt niskie. Z taką sytuacją mamy do czynienia u osób głodzonych, stosujących dietę bez węglowodanów, a także podejmujących znaczny i długotrwały wysiłek fizyczny lub nadużywających alkoholu, bez jednoczesnego dostarczania cukrów z pokarmem
- Stężenie glukozy we krwi jest wysokie, ale nie może być ona wykorzystana przez komórki do produkcji energii, na przykład z powodu znacznego niedoboru insuliny.

Stężenie beta-hydroksymaślanu, reprezentującego ciała ketonowe, w większości przypadków powinno być niższe od 0,6mmol/l. Jak wspomniałem powyżej, może ono wzrosnąć po intensywnym wysiłku, głodówce, lub podczas wyczerpującej infekcji, dlatego musi być kontrolowane jednocześnie z glikemią. Ponieważ zbyt duża ilość ciał ketonowych w krwiobiegu może spowodować niebezpieczną dla życia kwasicę ketonową (tzw. ketozę), należy natychmiast wezwać lekarza, jeżeli:
- stężenie ciał ketonowych osiągnie wartość w zakresie 0,6-1,5 mmol/l, a jednocześnie stężenie glukozy przekroczy 300mg/dl
- stężenie ciał ketonowych utrzymuje się na poziomie powyżej 1,5 mmol/l
- na ekranie wyświetlany jest wynik HI lub E-4 (po powtórnym pomiarze)