mgr farmacji Paweł Śmigielski

Tajemnice soku grejpfrutowego

Przy zażywaniu leków zapewne mamy na uwadze ich działanie na nasz organizm, jednakże bardzo rzadko zastanawiamy się nad tym, czym je popijamy, a w rzeczywistości ma to bardzo duże znaczenie w procesie przyswajaniu substancji leczniczych.

Przyjmuje się, że połykane tabletki lub kapsułki należy popić szklanką wody – bowiem taka jej ilość pozwala najszybciej osiągnąć pożądane stężenie leku we krwi, nawet w przypadku trudno rozpuszczalnych substancji. Szczególne znaczenie ma to w przypadku antybiotyków, które należy przyjmować 1,5-2 godziny przed posiłkiem (najlepiej na czczo), gdyż szybkie przedostanie się substancji do krwi ogranicza jej rozkład przez florę bakteryjną jelit.

Czasem, aby zneutralizować smak leku, wodę zastępujemy innym napojem. Jeżeli są to soki z owoców cytrusowych, pomidorów, tonik, piwo, wino lub cola warto pamiętać, że mają one odczyn kwaśny, co wpływa na dostępność biologiczną substancji leczniczej. W skrajnym przypadku lek może ulec rozkładowi, co dotyczy na przykład wielu popularnych antybiotyków, jak penicylina, ampicylina, oraz innych substancji: fluorouracylu, metotreksatu i inne).

Szczególnym przypadkiem jest sok grejpfrutowy, który, z uwagi na zawartość flawonoidów, hamuje proces metabolizowania leków w organizmie. Spowolnienie procesu rozkładu substancji leczniczej prowadzi do znacznie podwyższonego stężenia leku we krwi, a co za tym idzie, znacznie silniejszego działania. Do takiej sytuacji dochodzi zarówno wtedy, gdy wypijemy sok przed, jak i po połknięciu tabletki (cztery do sześciu godzin). Interakcje z sokiem grejpfrutowym dotyczą wielu grup leków, m.in. obniżających ciśnienie, przeciwcholesterolowych, substancji stosowanych w leczeniu astmy oskrzelowej i przeciwuczuleniowych. W zależności od przyjmowanych leków mogą pojawić się różne objawy niepożądane – bóle głowy, obniżone ciśnienie krwi, a nawet zaburzenia rytmu serca i drgawki. Podobne działanie leków może pojawić się także podczas spożywania owoców cytrusowych, oprócz grejpfruta również pamelo i kwaśnych pomarańczy. Warto pamiętać, że poza wodą, działań niepożądanych nie wykazują soki winogronowy i jabłkowy. Zatem miejmy na uwadze powyższe przykłady i pamiętajmy o tym, jak duży wpływ na bezpieczeństwo terapii ma popijanie leków niewłaściwymi płynami.

ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00