Płaskostopie u dzieci

Każdy rodzic dobrze pamięta, jak jego pociecha pierwszy raz stanęła na własnych nogach, zrobiła pierwszy krok czy też ruszyła w swój pierwszy marsz. Jednak nie byłoby to możliwe, gdyby nie siła nóg i stóp dziecka. Stopy niemowlaka są nieco inne niż osoby dorosłej.
Mają oczywiście identyczny kształt, ale podeszwowa strona stopy jest płaska (płaskostopie fizjologiczne), nie zawiera tego charakterystycznego wydrążenia po stronie wewnętrznej. Dzieje się tak, ponieważ mięśnie i więzadła maluszka są jeszcze słabe i nieprzystosowane do dźwigania jego masy ciała. Dodatkowo stopa niemowlęcia posiada grubą tłuszczową poduszeczkę. W miarę rozwoju dziecka jego aparat mięśniowo-więzadłowy ulega wzmocnieniu a poduszeczka zanika (około 3 roku życia), powodując pojawienie się łuku między piętą a paluchem.
Co to jest płaskostopie?
Płaskostopie według definicji jest to zniekształcenie stopy, które polega na obniżeniu jej fizjologicznych sklepień, co w konsekwencji prowadzi do spłaszczenia stopy. W takiej stopie kości zamiast w łuk ułożone są w linii prostej.
Czy to jeszcze fizjologia czy już wada stopy?
Fizjologiczne płaskostopie dotyczy najmłodszych dzieci. Stopy powinny być właściwie ukształtowane w wieku 4-5 lat. Po tym okresie podczas stania dziecka na podłodze powinniśmy zauważyć uniesiony przyśrodkowy brzeg stopy, gdy dotyka ona całą powierzchnią podłoża można mówić o płaskostopiu (inaczej platfusie). Warto wtedy udać się do lekarza, aby potwierdził podejrzenia i określił stopień wady.

Przeczytaj także artykuł dotyczący Dysplazji stawu biodrowego niemowlaków.

Jak można „domowymi” sposobami rozpoznać płaskostopie?
Każdy rodzic chcąc sprawdzić czy stópki jego pociechy rozwijają się właściwie może to ocenić oglądając odciski stóp dziecka np. po kąpieli czy tez podczas spacerze po piasku. Ślad stopy prawidłowo wydrążonej charakteryzują się odbiciem przodostopia i palców, brzegu zewnętrznego oraz pięty. Gdy maluszek już chodzi można obejrzeć jego stópki po marszu. Powinny one mieć zaróżowione te same części stopy, które wymienione zostały przed chwilą. Można również poprosić, by dziecko stanęło na palcach. Wtedy zwracamy uwagę na brzeg przyśrodkowy stópki, czy jest on wydrążony. Jeśli tak to stopa jest prawidłowo ukształtowana. U dzieci starszych warto zwrócić uwagę na obuwie. Osoby z płaskostopiem mocniej zdzierają podeszwę od strony przyśrodkowej oraz powodują koślawienie butów.
Do czego prowadzi nieleczone płaskostopie?
Płaskostopie, które nie poddane było leczeniu powoduje dotkliwe dolegliwości bólowe nóg oraz opuchnięcie kostek. Wada ta sprawia, że stopy szybko się męczą a chód staje się kołyszący. W dalszym etapie pojawiają się przewlekłe stany zapalne więzadeł stopy oraz zwyrodnienia.

Czym jest kręcz szyi u niemowląt? Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej kliknij TUTAJ.

Jak z nim walczyć?

• szeroki nosek,
• odpowiednio dobrany rozmiar (z zachowaniem przestrzeni dla palców),
• mocną, elastyczną podeszwę,
• sztywny, stabilizujący piętę napiętek.

Lepiej zapobiegać…
Warto by rodzice, poprzez odpowiednie działania mogli uniknąć pojawienia się płaskostopia. Oto kilka pomocnych rad:

• zapewnij dziecku swobodę ruchów (unikaj zakładania ciasnych śpiochów czy rajstop);
• nie dopuszczaj by dziecko siedziało z nogami podwiniętymi pod pupę;
• pozwalajmy dziecku chodzić i biegać na boska po piasku, trawie (wzmocni on swoje mięśnie stóp);
• pobudzaj do ćwiczeń maluszka łaskocząc je po podeszwowej stronie stopy (odruchowo podkurczy palce);
• zapobiegaj otyłości u dziecka, większa masa ciała powoduje większą pracę mięśni.

Dowiedz się także więcej o płaskostopiu u ludzi dorosłych.

Przykładowe ćwiczenia (można je przeprowadzić także w formie zabaw

• Przygotowujemy pudełko oraz kilka kredek. Urządzamy wyścig kto pierwszy wrzuci stopami ustaloną wcześniej liczbę kredek. Kredki unosimy przy pomocy palców stóp poprzez ich zgięcie. Nie wolno dotykać kredek rękoma.
• Na podłodze układamy rozłożony ręcznik, ustawiamy się na jego końcu na drugim zaś kładziemy wybraną zabawkę. Za pomocą zginania palców stóp przyciągamy zabawkę do siebie. Nie wolno odrywać pięt od podłogi. Można również w tej zabawie zastosować wyścig.
• „ Chód gąsienicy”. Dziecko w skarpetkach staje na śliskiej podłodze. Za pomocą zginania i prostowania palców stóp przesuwa się do przodu na określoną odległość.