Gdy mleko matki nie wystarcza

Mleko matki

Mleko matki często określane jest jako pokarm doskonały. Jednak w pewnych szczególnych przypadkach noworodek nie może być karmiony piersią, lub też pokarm dostarczany „naturalną” drogą nie wystarcza. Współczesny przemysł żywieniowy oferuje na szczęście całą gamę pokarmów zastępczych (uzupełniających), pytanie tylko co wybrać?

Karmienie sztuczne

W karmieniu sztucznym obowiązuje zasada unikania pełnego mleka krowiego ze względu na to, iż zawiera ono zbyt dużo białka i składników mineralnych, jest ciężkostrawne i często wywołuje alergie pokarmowe. Dlatego też producenci mlek zastępczych dwoją się i troją aby proces technologiczny jakiemu poddawane jest mleko krowie upodobnił ich produkt do idealnego wzorca, jakim jest pokarm kobiecy. Trudno jest jednak skopiować naturę i sztuka ta niestety jak dotąd nikomu się jeszcze nie udała. W klasycznym mleku modyfikowanym możemy odnaleźć:

• białko - z mleka krowiego usuwa się jego nadmiar (zmienia się też proporcje między białkami serwatkowymi a kazeinowymi) dzięki czemu staje się ono lekkostrawne i łatwo przyswajalne
• składniki mineralne i witaminy – następuje redukcja do odpowiedniego poziomu makroelementów z mleka krowiego takich jak (sód, fosfor, chlor, potas) a dodatkowo wzbogaca się mieszankę o niezbędne mikroelementy: żelazo, cynk, mangan, selen, jod czy miedź i witaminy (A, E, C, K, D, PP, H, witaminy z grupy B czy kwas foliowy )
• tłuszcze – te nasycone z mleka krowiego zostają zastąpione olejami roślinnymi. Dodatkowo wprowadzone zostają bardzo ważne dla rozwoju mózgu i narządu wzroku długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe (LC PUFA)
• inne składniki – np. L-karnityna, tauryna, nukleotydy czy prebiotyki.

Każde mleko musi być dopasowane odpowiednio do wieku malucha
Przy wyborze mleka modyfikowanego należy uwzględnić wiek dziecka. Skala 1-4 pozwala szybko wybrać odpowiedni produkt. Zasada jest prosta im wyższa cyfra, którą oznaczono mieszankę, tym mniej zmodyfikowane zostało mleko.

Mleko początkowe:

• przeznaczone dla noworodków i niemowląt do końca 5. lub 6. miesiąca życia

Mleko następne:

• przeznaczone dla starszych niemowląt w 6 lub 7 miesiącu życia
• przeznaczone dla starszych niemowląt i małych dzieci w zależności od producenta wprowadzane do diety od 9, 10 lub 12 miesiąca życia
• przeznaczone dla dwulatków.

Czasami producenci wprowadzają dodatkowe oznaczanie np. Junior dla mlek oznaczonych numerami 3 i/lub 4. Jeśli zakupując dany produkt nie jesteśmy pewni do jakiej grupy wiekowej jest przypisany, warto poradzić się specjalisty.

Mleko na receptę lub bez?

Różnorodność mlek dostępnych w aptekach jest przeogromna, firmy prześcigają się we wzbogacaniu swoich formuł o coraz to nowsze składniki mające na celu jak najlepiej zaspokoić potrzeby żywieniowe malucha i spełnić wysoko wyśrubowane wymagania mam. Ważne jest aby pamiętać zwłaszcza przed wprowadzeniem mleka do diety noworodków i niemowlaka o konsultacji z lekarzem. Specjalista z pewnością dobierze najlepiej pasujący preparat i ustawi dawkę oraz zdecyduje czy dziecko wymaga podania szczególnego rodzaju mleka wydawanego wyłącznie na receptę. Takie preparaty mlekozastępcze o wysokim stopniu hydrolizy białka stosujemy u dzieci, u których lekarz stwierdził alergie pokarmową między inny na białka mleka krowiego lub białka soi, a także w przypadku gdy maluch cierpi na zaburzenia wchłaniania i trawienia. W przypadku niepowodzenia we wprowadzeniu hydrolizatów białkowych u alergika, pediatra może zadecydować o podaniu dziecku mieszanki elementarnej, czyli preparatu w którym białka mleka krowiego zostały rozłożone na najmniejsze cząstki (aminokwasy).

Na rynku dostępne są następujące odmiany pokarmów modyfikowanych:
- mleko dla dzieci z podwyższonym ryzykiem alergii - preparaty o nieznacznym stopniu hydrolizy białka stosowane u dzieci, których rodzice bądź rodzeństwo cierpią z powodu alergii pokarmowej (NAN Pro H.A., Enfamil HA Digest z LIPILem, Bebilon HA, Bebiko HA, Humana HA Plus i Plus Premium)

- mleko dla dzieci z problemami gastrycznymi – częste objawy świadczące o niedojrzałości układu pokarmowego młodego organizmu to: ulewanie, kolka, zaparcia czy biegunka.
Wzbogacenie bądź zubożenie mlek o odpowiednie składniki pozwoli zmniejszyć lub wyeliminować niepokojące objawy:

• dodatek skrobi ryżowej, ziemniaczanej albo mączki chleba świętojańskiego sprawia, że pokarm jest bardziej gęsty lub zagęszcza się w żołądku, co utrudnia cofanie się posiłku do przełyku i zapobiega ulewaniem (NAN Pro A.R., Enfamil A.R. z LIPILem, Bebilon A.R., Humana PLUS)
• zawartość rozdrobnionych cząstek białek mleka krowiego podobnie jak w mleku typu HA złagodzą kolki u dziecka (NAN Pro Sensitive, Bebilon Comfort)
• dodatek prebiotyków wzmacniających florę bakteryjną jelit wpływa na rozrzedzenie stolca i łatwiejsze jego wydalenie co zapobiega zaparciom. Takie preparaty warto stosować również przy antybiotykoterapii (wszystkie mleka NAN posiadają dodatek bifidobakterii, Gerber Lcomfortis)
• eliminacja jednego z węglowodanów jakim jest laktoza pomaga w zaburzeniach trawienia takich jak biegunka, wzdęcia lub dyskomfort jelitowy (Enfamil Olac z LIPILem)

- mleko dla wcześniaków – dzieci, które rodzą się przed terminem wymagają szczególnej troski. Dlatego w pokarmie zastępczym dedykowanym wcześniakom znajdują się specjalnie skomponowane składniki charakteryzujące się podwyższoną kalorycznością, zwiększoną ilością białka, tłuszczu (w tym LCPUFA) i węglowodanów, jak również większą zawartością minerałów - wapnia, magnezu, fosforu i jodu (NAN-PreNAN, Enfamil PreMature z LIPILem, Bebilon Nenatal Premium)

- mleko dla wyjątkowo aktywnych i niejadków - dodatek kleiku ryżowego lub gryczanego sprawia, że mleko jest bardziej gęste i na dłużej daje uczucie sytości co jest szczególnie ważne u dzieci słabo przybierających na wadze, nie mających apetytu i bardzo aktywnych starszych niemowląt. Sprawdza się również jako mleko stosowane na noc (NAN Pro R, NAN Pro DOBRANOC, Bebilon DobraNoc, Humana Plus i Plus Premium, Bebiko R, Bebiko Smaczny Sen).

Mleka modyfikowane to rozległy temat. Producenci cały czas wprowadzają na rynek nowe produkty, a także ulepszają te które już istnieją. Warto więc, przed podjęciem decyzji zasięgnąć rady specjalisty, który wskaże preparat najlepiej odpowiadający potrzebom Waszego malucha.