Trzustka jest stosunkowo niewielkim narządem wewnętrznym, ważącym ok. 100g. Jest gruczołem trawiennym, znajdującym się między dwunastnicą a śledzioną. Głównymi składnikami produkowanego przez ten organ soku trzustkowego są enzymy trawienne rozkładające białka, cukry i tłuszcze – trypsyna, lipaza i amylaza, oraz dwuwęglan sodu, który zobojętnia kwaśną treść pokarmową żołądka. Rozproszone w trzustce wysepki Langerhansa stanowią gruczoł dokrewny wydzielający insulinę i glukagon.
Choroby trzustki spowodowane są głównie zaburzeniami jej czynności wewnątrzwydzielniczej – cukrzyca, lub zewnątrzwydzielniczej – przy upośledzonym odpływie trzustkowych soków trawiennych do dwunastnicy (np. kamica dróg żółciowych, kamica trzustkowa). W wyniku procesu chorobowego może dochodzić do ostrego lub przewlekłego zapalenia trzustki, zespołu Zollingera i Ellisona lub raka trzustki.
Ponieważ praca poszczególnych narządów przewodu pokarmowego (jak i całego organizmu) jest ze sobą ściśle powiązana, musimy dbać, aby przebiegała prawidłowo. Jeżeli zauważymy jakieś niepokojące objawy bólowe w jamie brzusznej powinniśmy zasięgnąć porady lekarza. Wywiad z pacjentem i odpowiednie badania pozwolą postawić diagnozę.
W leczeniu schorzeń trzustki oprócz środków farmakologicznych bardzo ważną rolę odgrywa dieta. Powinna ona być normokaloryczna (w wyjątkowych przypadkach wysokokaloryczna) z ograniczeniem spożycia tłuszczu, a przy zwiększonym spożyciu węglowodanów złożonych. Należy spożywać pięć posiłków dziennie o umiarkowanej objętości, dokładnie gryząc i żując. Najlepszą metodą przygotowywania potraw jest: gotowanie na parze, duszenie bez smażenia, pieczenie w folii oraz spożywanie świeżo przyrządzonych posiłków. Wskazana jest dieta o dużej zawartości witamin C i E.
Należy unikać tłustych mięs i wędlin, a także wędlin ostro przyprawionych i mocno wędzonych). Nie są zalecane są frytki, placki ziemniaczane, pasztety, tłusty rosół, majonez, ostra musztarda, smalec, słonina, sardynki i tuńczyk w oleju, cebula surowa jak i zarumieniona na tłuszczu, odmiany kapusty: biała, czerwona, włoska przede wszystkim w połączeniu z cebulą i tłustym mięsem, oraz groch i fasola. Należy także ograniczyć produkty mleczne o dużej zawartości tłuszczu, ciasto francuskie, pączki, słodycze, czekolady, pralinki, orzechy, migdały, mocną kawę ziarnistą oraz napoje gazowane. Całkowicie zakazane jest spożywanie alkoholu.
Choć przestrzeganie ścisłej diety nie jest łatwe, odgrywa bardzo istotną rolę w leczeniu chorób przewodu pokarmowego.
ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00
