Choroby zakaźne zawsze stanowiły duże zagrożenie dla ludzkości. Wprowadzenie szczepień ochronnych stało się jedną z najbardziej skutecznych metod medycyny zapobiegawczej. Szczepienie polega na wprowadzeniu do organizmu człowieka substancji zawierającej antygen (osłabiony drobnoustrój lub jego fragment). Działanie to ma na celu pobudzenie układu immunologicznego do wytworzenia swoistej odporności przeciwko chorobie, co zabezpiecza przed zakażeniem lub powoduje, że jeżeli do niego dojdzie objawy choroby będą przebiegały łagodniej. Szczepienia ochronne przeciwko infekcjom bakteryjnym i wirusowym podawane są pacjentom w różnym wieku, jednak najwięcej przypada na okres dzieciństwa.
Do typowych wirusowych chorób wieku dziecięcego należą: różyczka, ospa wietrzna (wiatrówka), odra, nagminne zapalenie ślinianek przyusznych (świnka), mononukleoza, gorączka trzydniowa. Do chorób wywoływanych przez bakterie należą m.in. płonica (szkarlatyna), krztusiec (koklusz), atypowe zapalenie płuc.
Zainteresowanie rodziców dzieci w wieku przedszkolnym wzbudziła w ostatnim czasie płonica zwana szkarlatyną. Zarazić się nią można drogą kropelkową, przez zakażony przedmiot lub od nosiciela. Po 2-4 dniach od zakażenia dziecko ma wysoką gorączkę i boli je gardło. Przypomina to początek anginy. W okresie zwiększania się temperatury ciała występuje czasem zaczerwienienie skóry. Jeśli wysypka jest wyraźna i złożona z drobnoplamistych wykwitów z oszczędzeniem skóry wokół ust i nosa (trójkąt Fiłatowa), a największe nasilenie dotyczy fałdów skórnych i zgięć, rozpoznaje się typową płonicę. Błona śluzowa gardła, migdałki i podniebienie miękkie są żywo czerwone i rozpulchnione. Na migdałkach mogą pojawić się naloty. Łamliwość drobnych naczyń krwionośnych może powodować wybroczyny skórne samoistne, a także po uszczypnięciu. W drugim lub trzecim tygodniu od zarażenia płonicą dochodzi często do charakterystycznego płatowego złuszczania się nabłonka skóry na dłoniach i stopach.
Szkarlatynę leczy się antybiotykami, dziecko musi dostać pełną dawkę leku nawet jeżeli wygląda na zdrowe. Zapobiega to możliwym powikłaniom: zapaleniu ucha środkowego, zapaleniu nerek, gorączce reumatycznej czy stanowi zapalnemu mięśnia sercowego. Jednocześnie należy obniżać temperaturę ciała dziecka lekami lub za pomocą okładów. Chory powinien leżeć przynajmniej przez tydzień, a przez kolejny nie powinien się przemęczać.
Kolejne zachorowanie dziecka w niedługim okresie może oznaczać, że ktoś wśród najbliższej rodziny jest nosicielem tej bakterii. Należy o tym poinformować lekarza, który ustali kto to jest i jego również podda leczeniu.
Szkarlatynę wywołują cztery różne szczepy bakteryjne. Nabycie odporności na jeden nie wyklucza zakażenia innym. Stąd można na szkarlatynę chorować kilka razy w życiu.
ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00
